ul. Płocka 11, Nowa Góra, 09-440 Staroźreby 24 261 81 89 lub 502 497 934 kontakt@parafiagora.pl

Z dziejów parafii (odcinek 8)

Zapraszamy Państwa do lektury wybranych fragmentów kroniki parafii Góra. Kronikę zredagował ksiądz Józef Gosik (1914-1998), proboszcz w latach 1965-1980, na podstawie wnikliwej kwerendy archiwów kościelnych. Tekst na prawach cytatu.

"Historyki koniecznie czytaj. Miałem i sam niemałą wiadomość historii i w biegu spraw spraw siłam się tem ratował, żem przeszłych wieków sprawy wiedział" (z testamentu hetmana Stanisława Żółkiewskiego)

Henryk Sienkiewicz z Kroniki Katedry Płockiej: "Kościół jest stróżem przeszłości, piastunem teraźniejszości, siewcą przyszłości".

Rok 1842. Roczne wizyty kościołów Dekanatu Płońskiego przez X. Dziekana Płońskiego, proboszcza Sarbiewskiego, X. Ignacego Wieruckiego

(część druga)

Ad 8.

Ilość wsi - 24. Płonna w tym czasie nazywa: 1. Płonna Szlachecka i 2. Płonna Nieborska. Jest też już od pewnego czasu Żochówko. Dusz wyznania katolickiego jest 1.854, w roku ubiegłym było komunikujących osób 958, zaniedbujących spowiedzi wielkanocnej nie masz.

Ad 9.

W tej parafii nie masz filialnego kościoła, klasztoru, kaplicy, ani oratorium [Uwaga: po 1779 r. po zamknięciu parafii ani razu nie spotkałem, by wymieniany był kościół Żochowski jako filialny czy obsługiwany. Koło 1840 r. gdy powstał cmentarz nowy w Górze wielu, masowo podobno, przenosiło prochy z cmentarza Żochowskiego na Górski. Może już i kościoła nie było?]

Ad 10.

Dokumenta kościelne, jakie się w miejscu znajdują i czy są aby utrzymane dobrze?

Są następujące:

  • Wizyta Jeneralna z roku 1653.
  • Wizyta Introdukcyjna X. Sokolnickiego z r. 1788.
  • Wizyta Introdukcja X. Osieckiego z r. 1819.
  • Księga dziesięciu kościelnych.
  • Wyrok Prześw. Konsystorza na przyłączenie gruntów i kilku wsi z parafii Żochowskiej do parafii Górskiej w roku 1779.
  • I inne także.

Ad 12.

Czy jaki od ostatniej Wizyty ubytek nastąpił w funduszach kościoła i probostwa?

Od ostatniej Wizyty nic nie ubyło, ani w funduszach kościoła ani w inwentarzu, ani w porządkach kościoła. Owszem za upadły dom-szpital zwany o dwu izbach i Dom Promotora o jednej izbie w 1841 roku swoim funduszem proboszcz teraźniejszy Dom nowy o 4 izbach wybudował. Przybył także obraz św. Jakuba nowo odmalowany.

Ad 13.

Proboszcz parafii Górskiej jest X. Stanisław Osiecki lat 51 mający, był w szkołach Żuromskich i przy końcu w Płockich, wyszedł z klasy VItej, był w Seminarium Płockim, poświęcony na kapłana 1815 przez X. W. Lubomirskiego Antoniego Suffragana Płockiego. Był provisus na wikariusza do Drobina, był krótko wikariuszem w Drobinie, przeszedł do Góry w roku 1815, a w roku 1819 jako proboszcz instytuowanym został na proboszcza, rządzi przykładnie i pilnie.

Metryki dawne znajdują się od roku 1687 i sa opatrzone dobrze. Zaś obecne od ręki zapisuje. Zażalenia żadnego o nadużycia w pobieraniu opłat Iura Stolae nie masz, gdyż częściej miłosierdzie aniżeli stosunek do przepisów zachowuje się. Bibliotekę odpowiednią swoją własną posiada, jednak w tym roku żadnem nowem dziełem nie pomnożona. Z Kolatorem nie masz nieporozumienia.

Ad 14.

Wikariusza nie masz przy tym kościele, bo i funduszu na utrzymanie tego nie masz.

Ad 15.

Porządek nabożeństw jest taki: w niedziele i święta najprzód o godz. wpół do 8ej dzwoni się na ludzi, a Organista odgrywa Godzinki do N. M. Panny z litanią. Potem wpół do 10ej zaczyna Różaniec śpiewać, a wpół do 11ej dzwoni się na ludzi. O 11ej proboszcz mówi z ludźmi modlitwy, poranny pacierz i ma Naukę Katechizmową. Potem msza św. (summa), co się zwykle kończy na godzinę 12.

Ad 16.

Bractwa żadnego nie było i nie masz.

Ad 17.

Szkoły elementarnej nie ma żadnej i nie było.

Ad 18.

W parafii tej obywatele składają się z samych szlachty, mających swoje części (cząstkowych), dosyć nabożnych i od złego chroniących się, dlatego zgorszeń publicznych nie masz ani wypadek żaden znakomity nie wydarzył się.

Po ukończeniu niniejszej Wizyty obecny Dziekan wraz z proboszczem, Kollatorem i Dozorem Kościelnym takową podpisali:

  • X. Stanisław Osiecki, proboszcz Góry
  • X. J. Wierucki, dziekan Płoński, proboszcz z Sarbiewa
  • Bogumił Kołaczkowski, Kollator i Prezes Dozoru
  • P. Rostkowski, członek Dozoru
  • J. Słupecki, członek Dozoru

Galeria zdjęć

wstecz